Szamot, cegła szamotowa. Wymiary i ceny cegieł szamotowych

Cegła szamotowaSzamot to ceramiczny materiał, który jest stosowany w budownictwie już od dawna. Produkuje się go poprzez wymieszanie zmielonej gliny surowej ze zmieloną i wypaloną wcześniej gliną lub łupkami, w wyniku czego otrzymuje się cegłę szamotową. Ze względu na swoje charakterystyczne właściwości, czyli ogniotrwałość i wysoką odporność na zmiany temperatury była i jest wykorzystywana przy budowie pieców i palenisk. Sprawdź, jakie są wymiary i ceny cegieł szamotowych.

Właściwości szamotu i cegły szamotowej

  • bardzo wysoka odporność na działanie ognia i towarzyszących mu wysokich temperatur;
  • odporność na gwałtowne zmiany temperatur. Pod ich wpływem, szamot nie pęka, nie odkształca się, ani nie zmienia swoich wymiarów;
  • właściwości akumulacyjne - cegła szamotowa szybko się nagrzewa. Długo utrzymuje ciepło, które później powoli oddaje.
  • właściwości izolujące - szamot jest doskonałym izolatorem, co łączy się również z jego właściwościami akumulacyjnymi.
  • wytrzymałość na ściskanie - dzięki tej właściwości, szamot nadaje się do tworzenia z niego konstrukcji pieców i przewodów kominowych.
  • nadają się do obróbki mechanicznej - jest to bardzo ważna cecha dla tworzenia bardziej skomplikowanych konstrukcji z cegły szamotowej. Jej spoistość umożliwia dowolne docinanie i dopasowywanie poszczególnych elementów. Cegła szamotowa jest też dość odporna na ścieranie.

Najważniejsze parametry cegły szamotowej

  1. Gęstość - wysoka gęstość ułatwia odróżnienie cegły szamotowej od innych materiałów budowlanych. Oczywiście, im coś ma większą gęstość - tym jest cięższe. Gęstość cegieł szamotowych wynosi do 2,5 kg/dm3. Duża gęstość ma swoje przełożenie we wadze cegieł.
  2. Wytrzymałość na ściskanie - wynosi do 20 N/mm2.
  3. Współczynnik liniowej rozszerzalności cieplnej - opisuje on względną zmianę liniowych rozmiarów badanego ciała przy zmianie temperatury o 1K. W przypadku materiałów stosowanych do budowy instalacji narażonych na działanie wysokich temperatur - ma to kolosalne znaczenie. Dzięki wiedzy na temat wysokości współczynnika liniowej rozszerzalności cieplnej, można określić jak duże przerwy pomiędzy cegłami należy zachować. Współczynnik ten wynosi do 0,55%, więc jego znaczenie jest marginalne. Można więc uznać, że cegły szamotowe właściwie nie zmieniają swojego rozmiaru pod wpływem działania temperatury.
  4. Porowatość otwarta - parametr ten opisuje ilość otwartych porów w materiale. Im ich więcej, tym większa jest jego chłonność. Cegły szamotowe mają porowatość otwartą na poziomie 20%. Jest to wysoka wartość, która ma wpływ na ograniczenie ich zastosowania. Ze względu na ten parametr, cegły szamotowe nie powinny być używane do wykładania przewodów kominowych. Mogą chłonąć zanieczyszczenia, co jest wysoce niepożądane. W praktyce jednak, wiele osób decyduje się na użycie ich w tym celu.
  5. Ogniotrwałość - to kluczowa cecha cegły szamotowej. Jej odporność na działanie ognia jest ściśle połączona z jakością i klasą materiału.
    • klasa As - najwyższa klasa ogniotrwałości. Cegły wytrzymują temperaturę pomiędzy 1800 do 1900 stopni Celsjusza;
    • klasa Bs - dobrze znosi temperatury do 1700 stopni Celsjusza. Warto wiedzieć, że większość cegieł dostępnych na polskim rynku należy do tej klasy ogniotrwałości.
    • klasa Cs - wytrzymuje temperaturę do 1600 stopni Celsjusza.

Warto zauważyć, że temperatury osiągane we większości pieców, palenisk, czy wędzarni nie przekraczają 1400 stopni Celsjusza. Dla użycia w warunkach domowych w zupełności wystarczą, więc cegły klasy Bs.

Szamot, cegły szamotowe

Wymiary cegieł szamotowych

Standardowe wymiary cegły szamotowej wynoszą:

  • długość 230 mm;
  • wysokość 114 mm;
  • grubość 64 mm.

Na rynku dostępne są także cegły o połowie standardowej grubości. Nazywane są płytkami szamotowymi. Ciekawostką są cegły szamotowe przeznaczone do wykonywania łuków (np. w piecach tunelowych, łuków nad drzwiami pieców). Mają one taką długość i wysokość jak standardowe cegły, ale różnią się grubością. Przykładowo, może ona wynosić 54 mm na węższym końcu i 76 mm w szerszym.  Warto wiedzieć, że możliwe jest też zamówienie cegieł szamotowych na wymiar.

Zastosowanie szamotu, cegieł szamotowych

Cegły szamotowe można stosować wszędzie tam, gdzie występują bardzo wysokie temperatury dochodzące nawet do 1900 (klasa As) stopni Celsjusza. Ich podstawowym zadaniem jest tworzenie okładzin ochronnych dla innych materiałów oraz wykorzystywanie ich właściwości akumulujących ciepło.

  • Cegły szamotowe używa się w branży hutniczej do wykładania pieców.
  • Nadają się też do budowy pieców do pizzy, czy chleba.
  • Z cegły szamotowej można też tworzyć obudowy grilli, wędzarni oraz palenisk.
  • Można też używać jej do obudowy kominków.
  • Cegły te są też wykorzystywane w piecach szamotowych. Akumulują one ciepło, które później oddają do otoczenia przez wiele godzin.
  • Zdarza się, że szamot jest wykorzystywany do okładzin przewodów i instalacji kominowych.

Cena cegieł szamotowych

Ceny cegły szamotowej są bardzo różne. Mogą się wahać od 2 aż do 7 złotych. Cena jest uzależniona od parametrów i jakości materiału. W najpopularniejszych sieciach sklepów budowlanych cena cegieł szamotowych wynosi ok. 5 zł za jedną sztukę o standardowych wymiarach. Osoby oszczędne mogą rozważyć też zakup cegły pochodzącej z rozbiórki. Takie materiały można kupić w wyjątkowo okazyjnych cenach, ale trzeba szczególnie przyjrzeć się ich stanowi i jakości.

Piec z cegły szamotowej

Szamot - murowanie

Murując szamotem (czyli cegłą szamotową) należy pamiętać, że tradycyjna zaprawa cementowa nie może zostać użyta. Nie jest ona odporna na działanie wysokich temperatur, więc szybko ulegnie zniszczeniu. Koniecznie należy używać zaprawy szamotowej, która ma podobne właściwości do samych cegieł szamotowych. Jej podstawowa wersja jest pozbawiona dodatkowych środków wiążących, bo składa się z szamotu i surowej gliny. Przyjęło się, że najlepiej jest po wymurowaniu zaplanowanego odcinka spiec go w temperaturze wynoszącej przynajmniej 900 stopni Celsjusza. W takich warunkach zaprawa szamotowa zyskuje właściwości wiążące.

Alternatywą jest dodanie do niej wodnego roztworu szkła wodnego lub cementu portlandzkiego, które nadają zaprawie właściwości wiążących. Roztwór szkła wodnego nadaje zaprawie właściwości kwasoodpornych. Zaprawę można kupić w formie mieszanek gotowych do użycia. Wystarczy dodać do nich wskazaną przez producenta objętość wody oraz dobrze wymieszać. Produkt jest dostępny we wiaderkach. Czasami zaprawa ta występuje też pod nazwą kleju. Jest ona przeznaczona szczególnie dla osób, które nie mają jeszcze doświadczenia w kładzeniu zaprawy szamotowej. Warto też pamiętać, że rodzaj zaprawy powinien zostać dobrany w zależności od temperatur jakie będą osiągane w murowanej konstrukcji.

Bardzo ważne jest, by do murowania używać wyłącznie cegieł, które nie są uszkodzone. Nie mogą mieć pęknięć czy skaz, które powodowałyby ich osłabienie. Ciepło przedostające się bezpośrednio do wnętrza cegły może prowadzić do uszkodzenia całej konstrukcji. Koniecznie muszą też zostać odtłuszczone. Murując należy pamiętać o przygotowaniu spoiny. Powinna ona mieć grubość nie mniejszą niż 2 mm. Pomimo, że szamot charakteryzuje się małą rozszerzalnością cieplną, to nie można jej pomijać. Koniecznie należy też zadbać o to, by spoiny były równe.

Komentarze