Szpalety okienne: zewnętrzne, wewnętrzne. Montaż szpalet okiennych

Szpalety okienneSzpalety, czyli wykończenia glifu, ścianki wokół okna to jeden z tych elementów wykończenia okien, który ma bezpośredni wpływ na funkcjonalność i estetykę pomieszczenia. Sprawdź, jak powinno wyglądać prawidłowe wykonanie szpalety okiennej oraz jak zrobić szpaletę przy oknie dachowym.

Czym jest szpaleta?

Szpalety to jest obróbka glifu, połączenia ramy okiennej z glifem. Rozróżniamy szpalety zewnętrzne i wewnętrzne. Obróbka obu jest bardzo podobna i ma na celu estetyczne wykończenie glifu, czyli przestrzeni wokół otworów. Idealnie wykończone szpalety nie tylko trzymają kąt, ale też mają idealnie wykonany rant, czyli brzeg glifu.

Kiedyś zarówno szpalety wewnętrzne, jak i zewnętrzne były gustownie wykończone i często pełniły funkcję ozdobną. Dzisiaj ekipy montujące okna, bardzo często obrabiają glif w minimalnym stopniu, zaciągając go szpachlą jedynie w celu zakrycia pianki okiennej i wystających włosków (mocowania okna). Często lepiej jest podziękować za prowizoryczną obróbkę glifu ekipie osadzającej okna niż przez lata patrzeć na krzywy glif, w którym pozostawiono mostki termiczne. Źle wykonane szpalety powodują uciekanie ciepła i wilgoć, która wcześniej lub później będzie widoczna na glifie. Wykończenie szpalety to praca dla perfekcjonisty, każda smuga i krzywizna w promieniach słońca jest widoczna. Ponadto niewłaściwie wykończony glif będzie oddawał ciepło, które możemy zaoszczędzić dzięki wymianie okien na nowe.

Na co należy zwrócić uwagę przed wykańczaniem szpaletą?

Prawidłowe obsadzenie okna
Pierwszą i najważniejszą kwestią jest sprawdzenie, czy okno zostało prawidłowo obsadzone. Jeśli okno nie trzyma pionu, nawet przy perfekcyjnym wykonaniu lub montażu gotowych szpalet krzywizna będzie widoczna.

Zapianowanie okna
Kolejna kwestia to prawidłowe zapianowanie okna. Pianka do okien powinna być widoczna dookoła całej ramy okiennej. Jeśli zauważymy nawet niewielkie szczeliny, koniecznie trzeba je uzupełnić, Niedokładne pianowanie to jeden z największych błędów - w ten sposób powstają mostki termiczne, czyli miejsca, przez które ucieka ciepło z domu i wpada zimne powietrze z zewnątrz. A to już najkrótsza droga do wilgoci na glifie, a potem w całym pomieszczeniu. Dopiero dobrze uszczelnione i zapianowane okno jest gotowe do obróbki.

Dachowa szpaleta okienna

Jak wykonać szpalety wewnętrzne?

Szpalety wewnętrzne można wykonać kilkoma metodami. Obecnie najpopularniejszą metodą obróbki szpalet jest płyta G-K przyklejana do glifu lub przykręcana do profili oraz wtopienie aluminiowych narożników na łączeniach płyt. Inna równie skuteczna, ale nieco bardziej pracochłonna metoda to szpachlowanie glifu, które wymaga już większych umiejętności manualnych i praktyki. Niektórzy fachowcy posiłkują się również samoprzylepnymi listwami PCV, które tworzą kąt prosty pomiędzy ramą okna a glifem. W przypadku okien dachowych bardzo modne jest również wykonanie boazerii na szpaletach, która doskonale komponuje się z drewnianymi belkami podsufitowymi. Równie modnym i stosunkowo łatwym sposobem na wykończenie szpalet zewnętrznych i wewnętrznych jest przyklejenie gotowych szpalet styropianowych lub PCV. Wśród materiałów wykończeniowych do szpalet zewnętrznych zdecydowanie królują szpalety styropianowe, drewniane.

Jak wykonać szpalety wewnętrzne okienne?

Wykonanie szpalet wewnętrznych okiennych zaczynamy od sprawdzenia, czy okno jest dokładnie zapianowane. Wszelkie braki uzupełniamy i nadmiar pianki starannie ścinamy ostrym nożem. Nigdy nie należy odrywać pianki, ponieważ odpada dużymi fragmentami i możemy wyrwać za dużo.

Montaż szpalet okiennych

Kolejny krok to dobicie odstających wąsów (blaszek, na których zostało zamontowane okno). Wystające i prężące końcówki wąsów, można odciąć lub spróbować dobić.

Pora na sprawdzenie kątów i zmierzenie szerokości i wysokości szpalety. Następnie za pomocą poziomicy sprawdzamy, czy okno zostało obsadzone prawidłowo i "trzyma pion". Od tego w głównej mierze zależy to, która z metod wykończenia szpalety będzie najmniej pracochłonna i jaka najlepiej się sprawdzi. W przypadku okien, które zostały równo obsadzone praktycznie każda z metod zajmie tyle samo czasu i będzie dobrze wyglądać.

Jak wykonać szpalety wewnętrzne szpachlą gipsową?

Zaczynamy od uzupełnienia pianki okiennej, jeśli to konieczne i ścięcia jej nadmiaru. Sprawdzamy kąty, idealna szpaleta powinna mieć kąt prosty lub delikatnie rozwarty i wszystkie cztery kąty powinny być jednakowe. Szpachlowanie to ostatni moment na poprawienie ewentualnej fuszerki podczas osadzania okna. Następnie przykładamy poziomicę po jednej i drugiej stronie okna, a także nad górną i pod dolną ramę. Jeśli okna są zamontowane w pionie i poziomie, czyli idealnie równo, szpachlą gipsową pokrywamy glif. Po wyschnięciu szpachlujemy glif ponownie i wtapiamy narożnik, który pokrywamy szpachlą, pozostawiając na widoku jedynie rant aluminiowej listewki. Suchą szpachlę docieramy, gruntujemy i malujemy.

Kątownik to jeden z najważniejszych materiałów wykończenia szpalety szpachlą gipsową, dlatego już podczas zakupów należy wybierać tylko proste i niepogniecione kątowniki. To od nich w głównej mierze będzie zależał efekt naszej pracy.

Jak wykończyć szpalety płytą G-K?

W przypadku glifów, które nie trzymają pionu lub mają dołki i wybrzuszenia, lepiej sprawdzi się montaż płyt G-K na kleju. Niewielkie odchylenia od pionu możemy wyrównać, przyklejając płytę do szpalety, większe będą wymagały kucia lub montażu na profilach. W pierwszym przypadku nakładamy więcej kleju w dołkach i mniej w miejscu, gdzie ściana bardziej odstaje. Wcześniej należy zmierzyć glif i dociąć płytę. Na tak przygotowaną płytę nakładamy placki kleju do płyt G-K, przykładamy płytę do szpalety i dokładamy poziomicę. W ten sposób sprawdzamy, w których miejscach trzeba ją dobić a gdzie ewentualnie dołożyć kleju. Ten etap należy wykonywać bardzo powoli i po każdym przyłożeniu płyty lub dobiciu sprawdzamy poziomicą, czy płyta trzyma pion lub poziom. Zamontowana płyta, czyli szpaleta z płyty potrzebuje czasu na związanie, dobrze jest więc np. drewnianymi listewkami podeprzeć konstrukcję. Po wykonaniu prowizorycznego rusztowania należy ponownie przyłożyć z każdej strony poziomicę i sprawdzić, czy płyta się nie przesunęła. Szpachlowanie szpalety wykonujemy po upływie czasu wskazanego przez producenta kleju.

Łączenia płyt szpachlujemy, a w miejscu, gdzie ma powstać kąt prosty, wklejamy narożniki, które trzeba zaszpachlować, pozostawiając na widoku jedynie rant narożnika. Kiedy szpachla wyschnie, docieramy ewentualne nierówności, gruntujemy i po wyschnięciu gruntu szpaletę można malować.

Montaż szpalety z płyty G-K na profilach zaczynamy również od sprawdzenia, czy okno jest dokładnie zapianowane, następnie uzupełniamy ewentualne braki w piance. Nadmiar pianki ścinamy, sprawdzamy pion i poziom glifu, mierzymy ścianki wokół okna i docinamy profile. W kolejnym etapie przykręcamy profile, ponownie mierzymy szpalety i docinamy płytę, którą przykręcamy do profili. Następnie szpachlujemy łączenia płyt i przyklejamy narożniki. Kiedy szpachla jest sucha, docieramy nierówności, gruntujemy płytę i suchy grunt malujemy.

Wykończenie szpalety z listwą PCV

Montaż szpalety z listwą PCV polega za szpachlowaniu glifu, dotarciu i wklejeniu dookoła ramy okiennej listwy PCV z kątem prostym. Taki sposób na wykonanie estetycznej szpalety najlepiej sprawdza się w przypadku okien obsadzonych bardzo wysoko w glifie, gdzie jest zbyt mało miejsca na wykonanie szpalety z płyty G-K lub wklejenie aluminiowego kątownika. Listwa PCV tworzy gustowną ramę wokół futryny okiennej i estetycznie wykańcza okno.

Jak zrobić szpalety z płyty G-K w oknie dachowym?

Ten sposób wykonania szpalety niewątpliwie należy do najtrudniejszych, jednak przy odrobinie cierpliwości, można samodzielnie wykończyć dachową wnękę okienną. Prace zaczynamy od wyznaczenia kątów. W kolejnym kroku docinamy profile, z których tworzymy odpowiedni kąt i montujemy je w narożnikach glifu. Profile na narożnikach montujemy "otwartą" stroną. Następnie mierzymy szerokość i wysokość glifu i docinamy profile (tym razem montujemy je zamkniętą stroną do góry), wsuwamy je we wcześniej zamontowane profile narożne. Profile poziome montujemy na całej wysokości glifu (aż do łączenia glifu ze ścianą i sufitem. Potem wykonujemy kolejny pomiar, tym razem mierzymy glif od pierwszego do ostatniego profilu z każdej strony okna, docinamy płyty i montujemy z każdej strony glifu. Płytę montujemy od góry, następnie po prawej i lewej stronie. Szpachlujemy narożniki i miejsca łączeń płyty. Po wyschnięciu szpachli docieramy powierzchnię, gruntujemy i malujemy.

Jak zamontować gotową szpaletę wewnętrzną w oknie połaciowym?

Gotowe szpalety styropianowe i drewniane najczęściej można kupić na wymiar okna. Najpopularniejsze są szpalety składające się z czterech elementów, które składamy i po umieszczeniu w glifie docinamy na odpowiednią szerokość (głębokość). W tym wypadku najprostsza metoda sprawdza się najlepiej, umieszczenie skręconej szpalety w glifie, obrysowanie głębokości glifu zapewnia 100% spasowanie drewnianej lub styropianowej szpalety. Na rynku dostępne szpalety gładkie oraz zdobione.

Narzędzia do montażu szpalet okiennych

Do montażu takiej szpalety najczęściej wystarczy podstawowy zestaw narzędzi, czyli:

  • ołówek,
  • kątomierz budowlany, którym ustalimy kąt, składając szpaletę,
  • wyrzynarka do drewna lub piłka do styropianowych płyt,
  • wkrętarka do złożenia szpalety drewnianej i przymocowania w glifie.

Do montażu styropianowej szpalety potrzebna będzie:

  • wiertarka z mieszadłem do wymieszania kleju,
  • nóż do styropianu,
  • kątomierz,
  • ołówek do zaznaczania.

W przypadku szpalet styropianowych ozdobnych warto poszukać producenta, który posiada szpalety styropianowe w różnych rozmiarach i od razu wybrać szpaletę w rozmiarze glifu lub maksymalnie zbliżoną wymiarem.

Jak zamontować szpaletę okienną zewnętrzną?

Montaż szpalet zewnętrznych będzie się nieznacznie różnił od wewnętrznych. Jednak również w tym wypadku mamy do wyboru

  • szpalety styropianowe,
  • G-K,
  • drewniane,
  • szpalety PCV, które znacznie lepiej znoszą zmienne warunki atmosferyczne.

Montaż szpalet zewnętrznych należy zacząć od przygotowania miejsca pracy. Pierwszym i bardzo ważnym elementem jest przygotowanie rusztowania lub pomostu, po którym swobodnie będziemy się przemieszczać, montując szpalety zewnętrzne. Jeśli nie posiadacie profesjonalnego rusztowania, można ułożyć kilka palet drewnianych lub styropianowych płyt, na których układamy szeroką deskę, po której będziemy chodzić, nie niszcząc styropianu. Inna możliwość to budowa prowizorycznego podestu na dwóch drewnianych drabinach. Kolejnymi niezbędnymi elementami będą podpórki, które podtrzymują szpalety, zanim klej ścianie i styropian się przyklei.

Kolejny krok to zabezpieczenie szyb i parapetu przed zabrudzeniem. Teraz sprawdzamy opianowanie okna, dokładamy piankę w miejscach ubytków, odcinamy nadmiar piany i mierzymy zewnętrzny glif. Zaznaczamy linię szpalety, najlepiej do tego celu użyć taśmy malarskiej, która dobrze się trzyma i łatwo odchodzi po skończonej pracy. Taśmą oklejamy część futryny, która pozostanie widoczna, reszta zostanie ukryta pod styropianem.

Teraz mierzymy wysokość i szerokość glifu i docinamy styropian. Umieszczamy wstępnie docięty styropian wewnątrz glifu i wyznaczamy zewnętrzne granice szpalety. Linię końcową wyznacza krawędź zewnętrzna glifu. Szpalety ze styropianu najlepiej docina się brzeszczotem, który pozostawia gładkie krawędzie.

Montując szpalety zewnętrzne, należy pamiętać o dokładnym uszczelnieniu okna. Do tego celu można zastosować uszczelniacz dekarski lub dedykowany uszczelniacz do okien, który nakładamy w miejscu, w którym styropianowy szpalet będzie się stykał z oknem. Następnie rozrabiamy klej do przyklejenia styropianu, czynność tą wykonujemy zgodnie z instrukcją producenta. Gotowy klej nakładamy punktowo na styropianowy szpalet, zaczynając przyklejanie od górnej poprzecznej ościeżnicy. Zanim dobijemy styropian, za pomocą poziomicy ustawiamy szpalet i dopiero przytwierdzamy go w glifie. Klej do styropianu potrzebuje czasu na ściśnięcie, dlatego szalety trzeba podeprzeć listewkami. Po umieszczeniu podpórek należy sprawdzić, czy szpalet nadal jest równo przyklejony do glifu.

Po zastygnięciu kleju i uszczelniacza zdejmujemy podpórki i usuwamy nadmiar uszczelniacza, ewentualne szczeliny uzupełniamy pianką do okien. Następnym krokiem jest połączenie muru wokół okna ze szpaletą. W tym celu nakładamy na łączeniu niewielką ilość kleju do styropianu i wtapiamy dedykowaną siatkę zapobiegającą pękaniu muru. Po zaschnięciu kleju nakładamy kolejną warstwę kleju do styropianu za pomocą pacy murarskiej i możliwie najlepiej wygładzamy powierzchnię pamiętając, że siatka powinna być niewidoczna. Po wyschnięciu kleju wykańczamy narożniki np. wklejając dedykowane aluminiowe kątowniki, a następnie wykańczamy przestrzeń pod parapetem, najpierw uszczelniamy pianką do okien szczeliny, następnie nakładamy klej do styropianu, wygładzamy i po wyschnięciu docieramy ewentualne zgrubienia. Tak przygotowane szpalety gruntujemy i suchy grunt możemy malować.

Gotowe szpalety zewnętrzne montujemy zgodnie z instrukcją producenta, po wcześniejszym obrobieniu przestrzeni wokół okna. Szpalety montujemy zawsze na okno uszczelnione pianką i zabezpieczone uszczelniaczem dekarskim.

Porady

  • Przed wykańczaniem szpalety należy zerwać folię z ram i dokładnie okleić szybę okna;
  • Ewentualne zacieki z gruntu należy bezwzględnie od razu zmyć z ram okiennych, suchy grunt jest trudny do usunięcia;
  • Szpachlę gipsową szlifujemy (docieramy papierem ściernym o gradacji 100);
  • Szpaleta dachowa górna powinna być równoległa do podłogi, w przeciwnym razie okno dachowe będzie oświetlać jedynie wąski pas znajdujący się na wprost okna;
  • Dolny glif okna dachowego powinien być prostopadły do podłogi - takie ukształtowanie glifu zapewnia dobrą cyrkulację powietrza w pomieszczeniu;
  • Styropian najlepiej docina się brzeszczotem lub bardzo ostrym nożem.

Komentarze